Tôi từng nghe về một câu chuyện liên quan đến ám ảnh tâm lý cưỡng chế. Một cô gái rất thông minh nhưng lại chọn cho mình một cuộc sống khép kín, và ngại phát biểu trước đám đông. Một ngày, có vị lãnh đạo phát hiện ra tài năng thiên bẩm của cô và hỏi cô lý do về sự hướng nội ấy? Cô gái đã trả lời vào năm lớp 4, cô đứng dậy phát biểu một câu sai và trở thành trò cười của cả lớp. Thậm chí còn lan truyền với tốc độ chóng mặt khắp cả trường.

Từ sau sự cố đó, một cô gái nhỏ thông minh hoạt bát đã trở thành u sầu khép kín. Sau này có nhiều sự kiện thảo luận trong đám đông, chỉ có cô nhận ra phương hướng đúng, nhưng lại không dám cất tiếng vì sợ câu chuyện năm lớp 4 trở lại. Đó là một ví dụ về ám ảnh tâm lý cưỡng chế.

Bóng đá, không thiếu những việc này. Nhiều người đã dùng chính khái niệm ấy để nói về 9 năm trắng tay của Arsenal, hay cái dớp thua chung kết châu Âu của Benfica, Juventus. Ở đây không phải vì trình độ, không phải vì năng lực, càng không phải vì sự khát khao được nâng cup, được thừa nhận. Mà đó là vì một rào cản tâm lý không thể vượt qua.

“Chẳng lẽ mình không thể vô địch”, một suy nghĩ bật lên vào phút 80, và mọi thứ giống như con đê vỡ, đẩy các khát khao chiến đấu trở thành sự buông xuôi đã rồi. Như Benfica chỉ còn biết đổ vào lời nguyền ma quỷ của HLV huyền thoại Bela Guttmann.

Bạn có để ý việc Arsenal lên đỉnh bảng được ví như “Chú voi trèo lên đọt cây”. Có nghĩa là người ta không biết chú voi vì sao trèo lên được trên ngọn cây, nhưng chắc chắn biết chú voi đó phải xuống đất. Câu hỏi? Vì sao Liverpool, Manchester City, hay thậm chí là cả một thế lực đang xuống thảm hại như Manchester United khi lên đỉnh bảng lại chẳng có biệt danh đó?

Điều ấy có nghĩa Arsenal gần như là một khái niệm không thể vô địch. Vì chiều sâu lực lượng, vì kinh nghiệm non trẻ, và cũng vì quá khứ 9 năm trắng tay quá ám ảnh tâm lý lên cầu thủ lẫn đội bóng. Tóm lại, khi Arsenal không thể bước qua bức tường tâm lý của cụm từ “không thể vô địch”, thì họ cũng không thể thay đổi được số phận.

3 trận thua liên tiếp trên mọi đấu trường là một đòn đả kích mạnh vào sự tự tin của thầy trò HLV Mikel Arteta. Chú voi thì rớt xuống ngọn cây lâu rồi, thậm chí còn thua đội đầu bảng những 5 điểm. Mặc cảm thua trận thì vẫn còn đeo bám Bukayo Saka và các đồng đội. Mùa giải 2022/23 đã chứng minh Arsenal không thiếu bản lĩnh, cũng không thiếu tinh thần khát khao đua vô địch, càng không thiếu những xúc cảm ngược dòng.

Tuy nhiên, khi các trận thua, trận hòa đến liên tục vào một thời điểm đã khiến Arsenal hụt hơi. Điều đáng tiếc nằm ở việc, Arsenal không thể bật dậy đúng lúc, đúng thời điểm. Nôm na giống như cả tập thể cố gắng trèo qua bức tường mang tên tâm lý, và thường bị rớt khỏi đó. Không gì xây dựng lòng tự trọng và sự tự tin tốt hơn thành tựu. Không có thành tựu, Arsenal mãi mãi chỉ là chú voi trên ngọn cây.

Thắng hoặc là chết. Đó là mệnh lệnh mà Arteta phải đưa để có cơ hội phục sinh lại cơ hội cho đội bóng này.