SEA Games 32 hồi tháng 5 vừa qua tại Campuchia, những người làm thể thao Việt Nam đã không khỏi tự hào khi chúng ta đứng đầu Đông Nam Á với 136 HCV, 105 HCB và 116 HCĐ. Số huy chương này cao hơn nhiều nếu so với đội xếp nhì là Thái Lan với 108 HCV, 96 HCB và 108 HCĐ. Tuy nhiên, ngay sau kỳ SEA Games ấy, tạp chí Bóng Đá đã có bài viết mang tính cảnh tỉnh những người làm thể thao Việt Nam, rằng đừng quá “tự tin” bởi chỉ cần đến tháng 9 khi Asian Games 19 diễn ra tại Hàng Châu (Trung Quốc), lúc ấy thực lực thể thao của khu vực sẽ “hiện hình” ngay lập tức. 

Qua một tuần thi tài tại ASIAD 2023, giới chuyên môn đã phần nào có cái nhìn xác đáng về thể thao khu vực Đông Nam Á. Tính đến hết ngày 30/9, Thái Lan đang tạm xếp thứ 6 với 8 HCV, 4 HCB và 14 HCĐ. Trong 8 HCV này, họ có 3 HCV ở môn đua thuyền saling, 2 của taekwondo, 2 ở cầu mây và 1 ở môn thể thao điện tử (esports). Trong số này, thể thao xứ Chùa vàng có đến 5 HCV ở các môn trong hệ thống Olympic là saling và taekwondo. 

Ngoài Thái Lan, đoàn Malaysia đã có 3 HCV, 3 HCB, 12 HCĐ, Indonesia cũng giành được 3 HCV, 3 HCB, 10 HCĐ. Singapore có 2 HCV, 5 HCB, 4 HCĐ và đều có thành tích xếp trên đoàn Việt Nam. Bên cạnh đó, những chiếc HCV họ giành được đều thuộc về các môn thi đấu trong hệ thống Olympic, trừ Indonesia có 1 HCV ở môn wushu.

Từ thành tích của các đoàn thể thao trong khu vực, có thể thấy Thái Lan luôn là lá cờ đầu của Đông Nam Á. Mục tiêu của người Thái giờ đã vươn tầm ra châu Á và Olympic, chứ chẳng còn quanh quẩn ở Đông Nam Á. Ngay các nước Indonesia, Singapore, Malaysia và Philippines cũng đã có sự đầu tư mạnh mẽ cho thể thao, hòng vươn tầm châu lục và thế giới. Nói đâu xa, tại Olympic Tokyo 2020, các nước như Thái Lan, Indonesia, Philippines, Malaysia đều có huy chương, thậm chí là HCV, nhưng thể thao Việt Nam lại trắng tay.

Quay trở lại đấu trường ASIAD 2023, mục tiêu của thể thao Việt Nam là giành từ 2 đến 5 HCV, nhưng ngoài nội dung 4 người của môn cầu mây được nhận định là có khả năng giành HCV cao do Thái Lan không thi đấu. Những môn còn lại trong nhóm có HCV đều chỉ ở xác suất 50-50, có nghĩa hoàn toàn trắng tay nếu chúng ta đụng đối thủ quá mạnh, và bắn súng là minh chứng.

Nói đâu xa, chiếc HCV môn bắng súng do xạ thủ Phạm Quang Huy giành được ở nội dung 10m súng ngắn hơi được xem là bất ngờ lớn, vì không nằm trong kế hoạch của đội tuyển bắn súng và đoàn thể thao Việt Nam. Trong lúc những nội dung được kỳ vọng hầu hết đều rơi rụng, hoặc thành tích không như mong muốn. Do đó, việc đoàn thể thao Việt Nam có thể giành tối đa 5 HCV tại ASIAD 2023 được xem là nhiệm vụ bất khả thi. Chưa nói đến việc, những ngày tới các môn điền kinh, cử tạ, cầu lông, boxing… bước vào tranh chung kết, khi ấy Việt Nam khả năng còn tiếp tục bị các nước Đông Nam Á vượt mặt.

Đứng đầu SEA Games 32, nhưng Việt Nam đang tạm xếp thứ 15 trên bảng tổng sắp ASIAD 19 khi chỉ mới giành được 1 HCV, 2 HCB, 12 HCĐ. Dựa vào thành tích này ở khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đang xếp thứ 5. Về điều này, giới truyền thông và những nhà làm chuyên môn đã nói rất nhiều lần, nhưng thể thao Việt Nam vẫn chưa thể cải thiện do còn phụ thuộc vào quá nhiều yếu tố, nhưng quan trọng nhất vẫn là tiền. 

Hôm Quang Huy giành chiếc HCV môn bắn súng, một chuyên gia đã gọi điện tâm sự với người viết rằng: “Với cách làm của thể thao Việt Nam hiện nay, để có được chiếc HCV ASIAD hoặc Olympic là một điều rất thần kỳ”…