Sự sụp đổ của một CLB bóng đá từng một thời lẫy lừng khắp chốn như MU chắc chắn có liên quan đến nhiều người, trong đó không thể bỏ sót vai trò của giám đốc bóng đá John Murtough. Đó là sự thật, cho dù mũi dùi chính vẫn được các CĐV ưa thích chĩa vào nhà Glazer hơn.

HLV Erik ten Hag, với 9 trận thua sau 17 trận, cũng là một “con dê tế thần”, bởi trách nhiệm trực tiếp của ông với thành tích của đội bóng. Tuy nhiên, rất ít người đề cập đến người đàn ông được cho là sẽ sửa chữa đội bóng và được MU xây dựng như một người có tầm nhìn xa trông rộng, người sẽ đưa CLB trở lại vinh quang trước đây.

Tuần tới là tròn 10 năm kể từ khi Murtough được bổ nhiệm, ban đầu là giám đốc phát triển bóng đá, theo đề nghị của HLV David Moyes. Moyes đã từng làm việc với Murtough ở Everton và ông này chắc hẳn đã gây ấn tượng tốt với BLĐ của MU, thể hiện qua việc được thăng chức lên vai trò hiện tại vào tháng 3/2021.

Murtough là nhân sự cấp cao nhất làm việc tại sân tập của CLB. Vai trò của ông là tìm kiếm các cầu thủ, giám sát hệ thống tuyển trạch và tuyển dụng, nói tóm lại là tạo ra một kế hoạch hoàn toàn mạch lạc để đạt được thành công trong tương lai. 

Và không còn nghi ngờ gì nữa, giám đốc bóng đá hay giám đốc thể thao là nhân vật quan trọng trong thể thao hiện đại. Trong bức ảnh chính thức của CLB Aston Villa, giám đốc bóng đá Monchi ngồi chình ình ở hàng ghế đầu. Trong thành công của Liverpool hay Man City đều không thể thiếu được bóng dáng của giám đốc bóng đá Michael Edwards và Txiki Begiristain. Mới đây, đôi mắt của Pep Guardiola đã lấp lánh khi cám ơn Begiristain vì mang về Jeremy Doku.

Trong khi đó Murtough làm được gì trong 2 năm rưỡi qua ở vai trò quan trọng này? Harry Kane đến Bayern Munich, nơi anh đang phá vỡ mọi kỷ lục ghi bàn ở Bundesliga. Erling Haaland đã chọn Man City và đoạt cú ăn ba. Jude Bellingham đang gây chấn động ở Real Madrid. Điểm chung là họ đều từ chối MU. Về phía Murtough, đây dĩ nhiên là một thất bại, đặc biệt là khi người ta cho rằng ông không đủ năng lực mời các ngôi sao kia đến MU. Hãy thử tượng tượng xem nếu Kane hoặc Haaland đồng ý đến Old Trafford, thì Man United sẽ thế nào?

Mùa trước, Murtough hỏi mua Kane nhưng chân sút này đã ở lại Spurs, ghi 30 bàn thắng cho một đội đứng thứ 8. Rốt cuộc, Murtough mượn Wout Weghorst từ Burnley, chân sút ngờ nghệch chỉ ghi được 2 bàn trong 31 trận trên mọi đấu trường. Làm ơn đừng cười khúc khích khi đọc lại thông tin này. Bởi Murtough đã được giao cho hơn 1 tỉ bảng trong kỷ nguyên Glazer, nhưng cuối cùng thành tựu to lớn của cái tên phụ trách chuyển nhượng cho MU lại là Harry Maguire và Jonny Evans.

Nhiệm vụ của Murtough thật ra rất đơn giản là sử dụng nguồn tiền dồi dào của MU một cách khôn ngoan, và vượt qua các đối thủ trên thị trường chuyển nhượng. Nhưng ông đã chi 82 triệu bảng cho Antony, người đang trở thành đối tượng bị CĐV chế giễu nhiều nhất về mức độ “ăn hại”. Một ví dụ khác là 73 triệu bảng cho Jadon Sancho. Người ta có thể nói thương vụ này là một vụ đầu tư khôn ngoan, nhưng bây giờ nó đã biến thành thảm họa, một sai lầm đắt giá từ rất lâu trước khi tiền vệ này bị Ten Hag trừng phạt.

Tân binh Rasmus Hojlund đã nhanh chóng cho thấy rằng có lẽ việc trả Atalanta 72 triệu bảng dựa trên phân tích con số là mạo hiểm. Ngoại trừ những khoảnh khắc đẹp ở Champions League, tiền đạo này vẫn chưa ghi bàn nào ở Premier League. Nhìn chung, thật dễ hiểu tại sao Sir Jim Ratcliffe, tỷ phú người Anh sắp mua 25% cổ phần của MU, lại được cho là không mấy ấn tượng với những thương vụ chuyển nhượng có Murtough tham gia.

Ratcliffe đặt câu hỏi về sự khôn ngoan khi mua bán của Murtough, đặc biệt là khi trả 60 triệu bảng để ký hợp đồng với Casemiro từ Real Madrid – mức phí cao thứ hai trong lịch sử CLB với một cầu thủ từ 30 tuổi trở lên –  và giúp tiền vệ người Brazil hưởng mức lương 350.000 bảng/tuần theo hợp đồng 4 năm. Ngoài ra, còn nhiều câu chuyện khác khiến tất cả nghi ngờ việc MU đang lại trở thành một đội bóng có đủ năng lực để vô địch Premier League. Ví dụ như việc mua hậu vệ trái Tyrell Malacia với giá 13 triệu bảng từ Ajax.

Bản hợp đồng của Cristiano Ronaldo vào năm 2021 cũng đáng để xem xét lại. Thương vụ đó được thúc đẩy bởi Ed Woodward, giám đốc điều hành khi đó của MU, với sự ủng hộ nhiệt tình của HLV Ole Gunnar Solskjaer. Nhưng một một giám đốc bóng đá cấp cao như Murtough đã không làm gì để ngăn cản, dẫn tới màn chia ly tàn khốc hồi tháng 12/2022.

Murtough cũng đóng vai trò chủ đạo trong việc bổ nhiệm Ralf Rangnick để lấp đầy khoảng trống do Solskjaer để lại, một quyết định nông cạn. Vì Rangnick nổi tiếng vì lối chơi high-presssing, và Murtough có thực sự nghĩ rằng điều đó sẽ phù hợp với Ronaldo hay lường trước được những vấn đề nảy sinh? Có những câu hỏi khác. Ví dụ, tại sao MU lại cho phép HLV Ten Hag giám sát hoạt động chuyển nhượng? Ở những CLB khác, ai cũng hiểu rằng các HLV đã quá bận rộn nên không cần tham gia vào việc xem nên mua ai.

Đó là lý do tại sao các CLB ưu tú đã chi cả đống tiền để xây dựng đội ngũ tuyển dụng, nhằm nghiên cứu các bản hợp đồng tiềm năng một cách chi tiết nhất. Nhưng với MU, phần lớn các bản hợp đồng chỉ đơn giản là sự lựa chọn của Ten Hag. Ở trong nội bộ, Murtough được mô tả là một nhà vận động chính sách, một nhà kết nối thành đạt và theo một số người, ông ta còn là một nhà tư tưởng cấp tiến sắc sảo, người đã thực hiện đủ loại công việc xuất sắc ở hậu trường.

Tuy nhiên, trước hàng loạt vấn đề tiêu cực đã và đang diễn ra, Murtough không thể chối bỏ trách nhiệm và thực tế là ông đã không làm tốt vai trò của mình. Điều này khiến ông và chiến hữu là giám đốc điều hành Richard Arnold dễ bị “bay màu” bởi sự xuất hiện của Ratcliffe. Đó là điều không thể tránh khỏi, trong bối cảnh MU đang phải vật lộn với mùa giải tồi tệ nhất kể từ năm 1989.